Neden Tunceli’ye Dersim deniyor?
1879’da Farsça’da “Gümüş Kapı” anlamına gelen “Dersim” adıyla ayrı bir vilayet olan Tunceli, 1892’de tekrar sancağa yükseltilerek Mamurat-ül Aziz (Elazığ) vilayetine bağlandı. Dersim olarak telaffuz edilen şey aslında bu bölgenin adını belirler, bugünkü Tunceli değil.
Dersim ismi ne zaman Tunceli oldu?
Tunceli Kanunu 25 Aralık 1935’te Tunceli Vilayeti’nin İdaresi Hakkında 2884 sayılı Kanun çıkarılmış ve 4 Ocak 1936’da Dersim Vilayeti’nin adı Tunceli Vilayeti olarak değiştirilmiştir. Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte 1937 yılı başlarında yeni olaylar meydana gelmiştir.
Dersim ismi neden değiştirildi?
Dağlık bölge anlamına gelen yöresel eski adı, Roma döneminde Latince’ye “Taurezium” olarak geçmiş; daha sonra bölgede yaygın olan İran lehçelerinin etkisi ve halk etimolojisi yoluyla bozularak “Dersim” şeklini almıştır.
Atatürk neden Tunceli ismini verdi?
Daha önceleri “Kalan” olan ilin ismi, Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından “tunç gibi insanların yaşadığı bölge” anlamına gelen “Tunceli” olarak değiştirilmiştir.
Dersim Tunceli farkı ne?
Dersim adı 1935 yılında “Tunceli” olarak ilan edildi. “Halkın tunç kadar sağlam yeri” anlamına gelen bu yapay isim Dersim’i silemedi. 1935 yılında çıkarılan “Tunceli Yasası” sadece Dersim’i etkilemekle kalmadı; hatta bölgenin yerel isimleri olan “Mamekiye” ve “Kalan”ı da tarihten silmek istedi. Ama olmadı.
Dersim ismini kim verdi?
Dersim adının kökeni konusunda farklı görüşler bulunmakla birlikte; genel görüş, milattan önce Yunan tarihçilerinin buranın adını “Daranis” olarak koydukları, bu bağlamda halk arasında ise “Gümüş Kapı” anlamına gelen “Dersim” olarak adlandırıldığıdır.
Dersim olayının aslı nedir?
Dersim Ayaklanması, 1937-1938 yılları arasında Dersim’de yaşanan ve dönemin Türk hükümeti ile bazı Kürt aşiretleri arasında bölgedeki hakimiyet konusunda çıkan anlaşmazlıklar sonucu ortaya çıkan olaylar olarak bilinmektedir.
Tunceli katliamı kim yaptı?
4 Mayıs 1937’de dönemin CHP Hükümeti’nin kararıyla “Tunceli İmha Harekâtı” başlatılmış, operasyonlar hızlandırılmış ve imha harekâtı 1938 yılında tamamlanmıştır.
Tunceli Alevileri nereden gelmiştir?
Tunceli’de sürü halinde yaşayan Seyyidler ve Aleviler Hz. Muhammed ve Hz. Ali soyundan gelen ve Tunceli’de yaşayan çok sayıda Seyyid vardır. Bunlardan bir kısmı, tarihi süreç içerisinde, yaşadıkları bölgenin egemen kültürünün etkisi altında Kürt (Kurmanc) olmuş, bir kısmı da Zaza (Kirmanc) olmuştur.
Dersim ismi Kürtçe mi?
Dersim, Zazaca (Dimilik) dilinde “der” (kapı), “sim” (gümüş) ve Dersim dilinde “deyr-sim” kelimelerinden oluşan bir isim öbeğidir. Türkçeye “gümüş kapı” olarak çevirebiliriz.
Dersim alevileri nereden geldi?
Ayrıca Dersim Ayaklanması ve Koçgiri Ayaklanması’ndan sonra Türkiye’nin birçok ilinde zorunlu göçe tabi tutulan Dersim Alevileri de bulunmaktadır. Alevi Zazalar ve Türkmenler yaşadıkları hemen her şehir ve ilçede Dersim kökenlerinin izlerini taşımakta ve geçmişte Dersim’den göç ettiklerini söylemektedirler.
Dersimlilerin kökeni nedir?
Bugünkü Dersim bölgesindeki Zazaların kökeni, MÖ 2. yüzyıldan itibaren İran’ın kuzeyinde Taberistan, Cibal, Gilan ve Hazar Denizi arasında kalan bölgede yaşayan Deylemlilere dayanmaktadır.
Dersim alevileri nereden geldi?
Ayrıca Dersim Ayaklanması ve Koçgiri Ayaklanması’ndan sonra Türkiye’nin birçok ilinde zorunlu göçe tabi tutulan Dersim Alevileri de bulunmaktadır. Alevi Zazalar ve Türkmenler yaşadıkları hemen her şehir ve ilçede Dersim kökenlerinin izlerini taşımakta ve geçmişte Dersim’den göç ettiklerini söylemektedirler.
Dersim olayı nasıl başladı?
4 Mayıs 1937’de dönemin CHP Hükümeti’nin kararıyla “Tunceli İmha Harekâtı” başlatılmış, operasyonlar hızlandırılmış ve imha harekâtı 1938 yılında tamamlanmıştır.
Dersimliler nereden gelmiştir?
Bazı araştırmacılara göre Dersim halkının ataları, dağlık bir bölge olan Deylem (Gilan) halkındandır. Vladimir Minorski’ye göre, Daylamitler olarak bilinen bu halk “İranlaşmış” bir halktır.
Tunceli manası nedir?
Tunceli isminin kökeni 1938 yılında bu bölgede gerçekleştirilen bir dizi operasyona dayanmaktadır. Çok sayıda insanın katledilerek bölgeye sürgün edildiği 1938 yılındaki operasyonun ismi “Tunç Eli” olarak belirlenmiş ve bölge daha sonra Tunceli ismini almıştır.